Sàn HNX là tên viết tắt của sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội. HNX là một trong 2 sàn chứng khoán lớn nhất Việt Nam với mức độ uy tín và số lượng giao dịch lớn.
I. Thông tin về sàn HNX
1. Sàn HNX là gì?
Sàn HNX là tên gọi của sở giao dịch chứng khoán Hà Nội, tên viết tắt của cụm từ tiếng anh “Hanoi Stock Exchange”. HNX là sàn giao dịch chứng khoán cho các cổ phiếu của công ty đại chúng niêm yết do sở giao dịch chứng khoán Hà Nội tổ chức và quản lý trực tiếp.
Tiền thân của sàn HNX là Trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội, được quyết định thành lập vào năm 2005. Sàn giao dịch HNX được thành lập theo quyết định của Chính phủ, dựa trên cơ sở chuyển đổi và tổ chức lại Trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội, chính thức hoạt động năm 2009.
Sàn hoạt động với mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do nhà nước là chủ sở hữu, mà người đại diện ở đây là Bộ Tài chính. Số vốn điều lệ thời điểm thành lập là 1000 tỷ đồng.
2. Chức năng và mục tiêu của sàn HNX
a/ Chức năng của sàn HNX
- Phạm vi và quy mô sàn HNX là một phần thước đo của nền kinh tế: Điều kiện để một mã cổ phiếu được niêm yết lên sàn sẽ tạo bộ lọc đánh giá quy mô tầm cỡ của doanh nghiệp. Các điều kiện này gắn liền với mục tiêu khuyến khích các đơn vị tiềm năng trong sản xuất kinh doanh có được lợi thế tiếp cận với kênh huy động tài chính mới thông qua sàn giao dịch chứng khoán.
- Mang lại cơ hội đầu tư: Thay vì gửi tiết kiệm ngân hàng, mua vàng hay bất động sản… Nhà đầu tư có thể đầu tư cổ phiếu sàn HNX để sinh lời, tạo thu nhập thụ động hiệu quả.
- Huy động và đóng góp vốn: Nơi thực hiện các giao dịch mua cổ phiếu, cổ phần doanh nghiệp, giúp các doanh nghiệp huy động vốn hiệu quả phục vụ sản xuất, kinh doanh. Số tiền nhàn rỗi được huy động thúc đẩy kinh tế thị trường phát triển.
Xem thêm: Thị trường biến động mạnh Cổ phiếu đua nhau bứt phá
- Cấp vốn cho các dự án: Các dự án thiếu vốn có thể huy động bằng cách bán chứng khoán (khế ước nợ). Nguồn vốn được sử dụng đầu tư, phát triển dự án giúp tăng giá chứng khoán tạo ra lợi nhuận cho người chơi.
- Tái phân phối cổ phần: Công ty đại chúng niêm yết cổ phiếu trên sàn HNX, tất cả mọi người đều có quyền mua và trở thành cổ đông. Cơ hội giúp nhà đầu tư được phân chia lợi nhuận, cổ tức, giảm bất bình trong thu nhập hiện nay.
b/ Mục tiêu hoạt động của sàn HNX
- Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) tổ chức, vận hành thị trường chứng khoán công bằng, minh bạch đảm bảo quyền lợi của các bên.
- Sàn HNX không ngừng phát triển các sản phẩm mới, phát triển cơ sở hạ tầng, nền tảng hỗ trợ giao dịch hiệu quả, nhanh chóng, mang đến trải nghiệm chất lượng cho nhà đầu tư.
- Xây dựng và thể hiện một kênh huy động vốn an toàn, uy tín để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Mục tiêu mang lại lợi ích cao nhất cho nhà đầu tư và các doanh nghiệp niêm yết chứng khoán tại sàn HNX.
II. Quy định giao dịch trên sàn chứng khoán HNX
Quy định sàn HNX được thiết lập nhằm đảm bảo quyền lợi, vận hành hệ thống, các giao dịch ổn định, hiệu quả và công bằng. Người chơi mới cần hiểu rõ về quy định trên sàn để tham gia giao dịch an toàn, hiệu quả.
1. Thời gian giao dịch chứng khoán
Giống như bất kể sàn giao dịch chứng khoán nào trên thế giới, sàn HNX cũng có những quy định về giờ giao dịch sàn HNX, cụ thể:
- Phiên sáng bắt đầu từ 9 giờ sáng đến 11 giờ 30 phút.
- Phiên chiều bắt đầu từ 13 giờ đến 15 giờ.
- Nghỉ giữa 2 phiên 11 giờ 30 phút đến 13 giờ.
- Sàn HNX chỉ hoạt động từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần. Ngày nghỉ và lễ, sàn HNX nghỉ như các cơ quan nhà nước khác.
Ngoài ra, trong các phiên HNX sẽ có quy định cụ thể về thời gian giao dịch:
- Khớp lệnh liên tục I và thỏa thuận từ 9 giờ đến 11h giờ 30 phút.
- Khớp lệnh liên tục II và thỏa thuận từ 13 giờ đến 14 giờ 30 phút.
- Khớp lệnh định kỳ đóng cửa và thỏa thuận từ 14 giờ 30 phút đến 14 giờ 45 phút.
- Khớp lệnh thỏa thuận 14 giờ 45 phút đến 15 giờ.
2. Lệnh giao dịch
Người chơi cần nắm rõ cách đặt lệnh sàn HNX để thực hiện thao tác giao dịch chính xác. Trong đó, các lệnh sàn HNX được sử dụng phổ biến:
- Lệnh LO – Lệnh giới hạn: Hiệu lực từ khi đăng nhập vào hệ thống đến khi kết thúc phiên giao dịch hoặc hủy bỏ lệnh.
- Trong đó, lệnh MTL – Lệnh thị trường giới hạn, Lệnh MAK/ MOK – Lệnh thị trường hợp toàn bộ hoặc hủy.
- Lệnh ATC có hiệu lực tại phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa.
- Lệnh PLO có hiệu lực tại phiêu sau giờ từ 14 giờ 45 phút đến 15 giờ.
Xem thêm: Thị trường chứng khoán liệu chuyển biến tích cực trong nửa cuối 2023?
3. Phương thức khớp lệnh
Phương thức khớp lệnh được chia thành 3 loại, trong đó bao gồm:
- Phương thức khớp lệnh liên tục: Là cách giao dịch thực hiện trên cơ sở khớp các lệnh mua/ bán ngay sau khi được nhập vào hệ thống.
- Phương thức khớp lệnh định kỳ: Là cách giao dịch được thực hiện trên cơ sở khớp lệnh mua/ bán ở một thời điểm xác định.
- Phương thức khớp lệnh thỏa thuận: Là cách giao dịch được thực hiện dựa trên các thỏa thuận giao dịch giữa các bên.
4. Nguyên tắc khớp lệnh
Người chơi cũng cần nắm rõ nguyên tắc khớp lệnh trên sàn HNX. Các nguyên tắc ưu tiên vào 2 yếu tố:
- Ưu tiên về giá: Lệnh mua với giá cao hơn được ưu tiên thực hiện trước/ Lệnh bán với giá thấp hơn được ưu tiên thực hiện trước.
- Ưu tiên về thời gian: Các lệnh mua hoặc bán được nhập vào hệ thống ngang bằng giá thì lệnh nào được nhập trước sẽ được ưu tiên trước.